2024/03/28 13:03

Sierpień i lato 2016 w Polsce

Podobnie jak lipiec, sierpień miał duże szanse na zapisanie się jako pierwszy od dawna sierpień z średnią temperaturą poniżej normy z lat 1961-1990. I podobnie jak lipiec szansy tej nie wykorzystał, mimo że jego anomalia temperatury była znacznie niższa i wyniosła +0.88K w stosunku do wielolecia 1961-1990 (-0.10K w stosunku do wielolecia 1981-2010 i -0.59K w stosunku do wielolecia 1991-2015).

Zapamiętamy jednak ten miesiąc z uwagi na bardzo niskie temperatury powietrza panujące w niektórych dniach (średnia dobowa temperatura dla obszaru Polski w dniu 11 sierpnia to zaledwie 12.7°C) oraz bardzo chłodne, jak na ostatnie lata, pierwsze dwie dekady miesiąca. W przypadku oceny anomalii tego miesiąca olbrzymią rolę gra to, o czym pisałem we wpisie wcześniejszym – dobór okresu referencyjnego. Akurat sierpień ma taką anomalię, że – jak słusznie zauważył w komentarzach ArcticHaze – możemy uzyskać dowolny jego obraz wybierając odpowiedni okres referencyjny. Można to zobrazować następująco:

„Tegoroczny sierpień był w kraju bardzo zimny, pisze gazeta X”:

map„Tegoroczny sierpień był w kraju ciepły, pisze gazeta Y”:

map

Tutaj chciałbym dokończyć myśl z wpisu poprzedniego. Napisałem tam, że po roku 2020 planuję zmienić okres referencyjny na 1991-2020. Wiąże się to niestety z pewnymi niedogodnościami. Otóż poltemp jest dość długą serią, sięgającą 1781 roku. Możliwe jest to dzięki długim seriom homogenizowanym – od 1781 do 1998 w przypadku serii warszawskiej (Lorenc, 2000), od 1791 do 2007 w przypadku serii wrocławskiej (Bryś, 2010), od 1825 do 2000 w przypadku serii krakowskiej, gdańskiej do 1995¹ i tak dalej. Problem polega na tym, że w oczywisty sposób serie te kończą się przed 2010, zatem żeby otrzymać dla nich okres referencyjny 1991-2020, należy je sztucznie przedłużyć w oparciu o narzędzia do homogenizacji, lub oszacować wartości normalne dla 1991-2020 na podstawie okolicznych stacji. Dotyczy to nie tylko tych stacji, ale także takich, które miały dane dla 1961-1990, a z jakichś powodów późniejszych danych (np po 2005) brak. Jest to uciążliwe, dość trudne i stwarza pole do pomyłek. Między innymi dlatego nie zdecydowałem się na zmianę okresu bazowego na 1981-2010, choć wiele osób (najczęściej urodzonych w okolicy, lub po 1990) na okres bazowy 1961-1990 mocno kręci nosem. Wspomniałem już jednak wcześniej, że moim zdaniem jest to najbardziej naturalny okres dla naszego klimatu w świetle ostatnich 2000 lat. Ba, może nawet zbyt ciepły.

Pierwsze dwie dekady sierpnia 2016 charakteryzowały się pogodą chłodną, momentami wręcz zimną. Przeciętna anomalia temperatury liczona do 18 sierpnia włącznie osiągnęła -1.55K w stosunku do wielolecia 1981-2010. Najzimniej było w dniach 10-12 sierpnia, kiedy anomalie temperatury dobowej spadały do -4 – -5K.

20160810-anom 20160811-anom 20160812-anomTemperatura maksymalna 10 sierpnia lokalnie spadła poniżej 15°C.

temp-max-10-08-2016Autor: Jarek Lewandowski.

16081012_dwd_analyseAnaliza DWD, 10.08.2016, 12UTC

W kolejnych dniach temperatury maksymalne były nieco wyższe, ale znacznie spadły temperatury minimalne, lokalnie osiągając około +2°C.

temp-min-12-08-2016-gAutor: Jarek Lewandowski.

16081206_dwd_analyseAnaliza DWD, 12.08.2016, 06UTC

Po krótkim i nieznacznym ociepleniu, kolejna fala chłodu nadeszła w dniach 16-17 sierpnia. Tym razem dobowe anomalie temperatury powietrza spadły do okolic -4K.

20160816-anom 20160817-anomtemp-max-16-08-2016 temp-max-17-08-2016Autor: Jarek Lewandowski.

W tym momencie szanse na pierwszy od 1998 roku sierpień ze średnią poniżej normy z lat 1961-1990 były dość znaczne. Zniweczyła je ostatnia dekada miesiąca, która charakteryzowała się znacznym ociepleniem, szczególnie po 25 sierpnia.

Apogeum tego ocieplenia (w sensie mierzonych anomalii temperatury dobowej) przypadło na 28 sierpnia (niemal +6K).

20160828-anomTego dnia temperatura maksymalna osiągnęła w Słubicach 33.3°C.

temp-max-28-08-2016Autor: Jarek Lewandowski.

Dane pomiarowe

201608Anomalia temperatury sierpnia policzona w stosunku do wielolecia 1961-1990 osiągnęła w sierpniu 2016 roku +0.88K (-0.10K w stosunku do wielolecia 1981-2010, -0.59K w stosunku do wielolecia 1991-2015).

Był to sierpień wyraźnie chłodniejszy od tego z 2015 (+4.71K), ale nieco cieplejszy od sierpnia 2014 (+0.66K). Sierpień 2015 był najcieplejszy od 1807. Ostatni bardzo chłodny sierpień wystąpił w 1987 (-1.84K).

201508

201408198708Najzimniejszy sierpień XX w. wystąpił w roku 1940 (-2.06K).

194008Poniżej: przebieg anomalii temperatury sierpnia w Polsce w latach 1781-2016.

08_sierpien

Kwantylowa charakterystyka termiczna sierpnia 2016

Okres bazowy 1951-2010.

map

Lato 2016

O tegorocznym lecie będzie krótko. Jego anomalia temperatury w stosunku do wielolecia 1961-1990 osiągnęła +1.58K (+0.83K w stosunku do wielolecia 1981-2010 i +0.37K w stosunku do wielolecia 1991-2015). Było to więc, wbrew obiegowej opinii, lato ciepłe, ale miejscami (szczególnie w lipcu) wilgotne, co wpłynęło na jego subiektywne postrzeganie. Poniżej charakterystyka termiczna lata 2016 w Polsce.

map

¹) Do niedawna pełną serię homogenizowaną dla Gdańska i Helu od 1851 do 1995 można było kupić w sklepie IMGW za złotówkę. Zostało to po prostu opublikowane w „Wiadomościach IMGW” i tyle one tam kosztowały za sztukę – nikt nie skorzystał bodaj przez pół roku, więc ja się zdecydowałem. Można zapytać, może jest jeszcze to dostępne.

Print Friendly, PDF & Email
0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
5 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
deXter

Po raz kolejny wspominam, że z danymi z Łodzi jest coś nie tak:
http://meteomodel.pl/BLOG/wp-content/uploads/2016/11/201608.png
http://meteomodel.pl/BLOG/wp-content/uploads/2016/11/201408.png

Nie wiem jaka jest przyczyna, ale gdyby prześledzić ostatnie kilka lat, to praktycznie zawsze anomalia jest nieco zaniżona w stosunku do okolicznych stacji.

Lukasz160391

Lato 2016 nie było aż tak tragiczne. Gorsze okresy letnie mieliśmy np. w 2014 roku za sprawą chłodnego czerwca oraz sierpnia albo w 2005 roku, kiedy wszystkie letnie miesiące nie były zbyt gorące.
Jednak to, co się rzuca w oczy, to że bardzo szybko zakończyły się upały, przynajmniej na Górnym Śląsku. Ostatni upalny dzień miałem 11 lipca, czyli przed półmetkiem całego lata.

Nisza Official

Dla porównania, w mojej okolicy (16 km od Brzezin k. Łodzi) ostatni upał był we wrześniu (32 st. C)

Zaciekawiony

Cóż. Czyli rzeczywiście największy upał tego lata wystąpił w czerwcu.

chochlik

Na podsumowaniu sierpnia widać, że ze stacją w Łodzi jest problem – zaczyna odstawać od reszty, tyle, że w przeciwnie do Wrocławia, nieco zaniżając temperatury, przede wszystkim nocne. A wystarczyło do tego przeniesienie stacji o kilkaset metrów w obrębie lotniska.

5
0
Would love your thoughts, please comment.x