2024/04/20 11:04

Kilauea

Od 3 maja trwa erupcja wulkanu Kilauea na Hawajach, która poprzedzona była trzęsieniem ziemi o magnitudzie Mw5.0. Erupcja spowodowała konieczność ewakuacji około 2000 mieszkańców wyspy, głównie z Leilani Estates leżących w dystrykcie Puna. 4 maja wyspę nawiedziło jeszcze silniejsze trzęsienie ziemi o magnitudzie Mw 6.9. Erupcji towarzyszyły fontanny lawy tryskające na wysokość 90 m, a także znacznie bardziej niszczące wylewy lawy, które do 9 maja zniszczyły w dystrykcie Puna 27 budynków. 7 maja zarządzono ewakuację 1700 osób.

Wylewy lawy związane z erupcją „lower Puna 2018” na tle zdarzeń wcześniejszych. Źródło: Wikipedia/USGS.

[xyz-ips snippet=”s2-ad”]

Do 16 maja liczba szczelin, z których wydobywała się lawa wzrosła do 20, a kolejnego dnia erupcja wyrzuciła chmurę popiołu na wysokość ponad 9 km. 22 maja lawa zagroziła elektrowni geotermalnej, która musiała zostać zamknięta. Na szczęście na chwilę obecną obyło się bez ofiar w ludziach, ranna została tylko jedna osoba uderzona przez bombę wulkaniczną.

Mówiąc o erupcji lower Puna musimy pamiętać, że de facto od 3 stycznia 1983 Kīlauea jest w stanie niemal ciągłej erupcji i spowodowała w tym czasie poważne zniszczenia włączając w to zniszczenie miasta Kalapana.

kalapana
Jeden ze 100 domów zniszczonych w 1990 r. w Kalapana. Źródło: Wikipedia.

Poniżej: filmy z erupcji lower Puna.



 

Trudno powiedzieć jak długo będzie trwała bieżąca erupcja z tytułu której wyspa ponosi duże straty (nie tylko materialne, ale i w branży turystycznej). Wg ekspertów można się spodziewać paru kolejnych erupcji.

Print Friendly, PDF & Email
0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
22 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
grzeg8

widzę że wrzucasz informacje z całego świata – Myślę żę warto dodać kiedyś post jak się prognoza potwierdzi i były cyklon Mekong uderzy za kilka dni w pustynne obszary Arabii saudyjskiej

Tadeusz T

Czy były robione badania wpływu tego już 35-letniego wybuchu na pogodę i klimat wyspy?
Tadek

Arctic Haze ☀️

@Tadeusz T

Nie wydaje mi się aby to mogło mieć znaczenie gdziekolwiek oprócz miejsc gdzie lawa jest tuz pod powierzchnią ziemi (a wtedy trudno nazywać to zjawiskiem meteorologicznym – wulkanolodzy by się obrazili!).

Ten wulkan jest tak położony, że pasaty zwiewają z niego powietrze wprost w stronę oceanu.

Tadeusz T

@AH
Dziękuję za odpowiedź i ciekawe informacje o wulkanie…
Ostatnia wyspa Archipelagu jest zdecydowanie największa. Ciekawe czy dlatego że płyta tektoniczna zwolniła, czy „plama gorąca” zrobiła się cieplejsza?
Pozdrawiam.
Tadek.

Arctic Haze ☀️

@Tadeusz

Trochę zbyt pośpiesznie napisałem, że wulkan nie ma wpływu na pogodę. Tzn. niem a gdy jest spokojny lub emituje małe ilości lawy. Natomiast rozległe wylewy lawy mają znaczenie dla okolicznego klimatu. Z tym, że chłodzące:

https://www.sciencealert.com/kilauea-pyrocumulus-clouds-sighted-over-fissures-rare-opportunity-volcanologists

Nad gorącą, rozlaną, lawą wytwarzają się podobne chmury kłębiaste jak nad pożarami. Nazywamy je flammagenitusami (naprawdę!):
https://pl.wikipedia.org/wiki/Flammagenitus

To oraz smog z dymu wulkanicznego (zwany czasem vog) powoduje oczywiście ujemne wymuszenie radiacyjne na wyspie (bo zasłania słońce).

Arctic Haze ☀️

Byłem na tym wulkanie, kiedy był dość przewidywalny. Można było wtedy nawet chodzić po dnie głównej kaldery Halema’uma’u (jej dno oglądałem ją tylko z góry). Lawa lała się wtedy z bocznego krateru (chyba Pu’u – nazwy hawajskie z pamięci trudno się pisze), i płynęła pod ziemią (w tzw. „lava tubes”) do samego oceanu, gdzie oglądałem w nocy jak pięknie się świeciła. W sumie rozrywka dla turystów. Z tym, że Kilauea ma okresy zarówno wylewów ze stożka jak i otwierania się szczelin na całej strefie ryftowej. Te 35 lat wylewów ze stożka sprawiło, ze ludzie o tym zapomnieli. A poprzednie rozległe… Czytaj więcej »

Lukasz160391

Ciekawe, czy podobnie tanie działki są na superwulkanie Yellowstone…
Bo że kiedyś on wybuchnie, jest pewne. Ale nie wiadomo, czy za 10, 100, 1000 czy nawet milion lat.

Tadeusz T


1.
Yellowstone to Park Narodowy, więc działek budowlanych raczej tam nie ma…
2.
„Bo że kiedyś on wybuchnie, jest pewne. ”
Nie jest pewne. Każdy wulkan, nawet superwulkan kiedyś wygasa. Nie da się wykluczyć, że eksplozja sprzed 640 000 lat była ostatnia… :-)
Tadek

Arctic Haze ☀️

I jeszcze ten rysunek jako ilustracja (nie daje się wkleić bezpośrednio):
comment image

To wylewy lawy z ostatniego 1000 lat. Wulkan Kilauea to obszar odgrodzony ciemną linią na dole po prawej. Puna to jego południowa część.

Zasadniczo wszystko zalane tam było lawą w ciągu ostatnich 1000 lat, z tym, że gdyby narysować 500 lat to efekt byłby zasadniczo ten sam (widziałem taka mapę kilka dni temu). Jak znajdę to wrzucę.

Lukasz160391

Czyli jedynie mieszkańcy północnej części wyspy mogą się czuć w miarę bezpiecznie

Arctic Haze ☀️

Tu mam tę mapę, którą pamiętałem. Rozdzielczość jest jaka jest ale w tekście był opis:

comment image

W sumie try kolory od góry to XX, XIX i XVIII wiek, a zielone to 350-500 lat temu. Tylko kolory niebieskie sa starsze.

I jeszcze jedna mapa z datami wylewów lawy (stara więc nie obejmuje wylewów od 1983 roku, które płynęły na południe z tego co tu się zwie Puu Kaliu):

comment image

Zdaje się że obecny wylew przynajmniej częściowo pokrywa tę jedyną białą plamę w dolnej prawej części mapy. Bogini Pele pokrywa Punę systematycznie lawą!

zaciekawiony

Przez wyspę generalnie przebiegają strefy ryftowe związane z rozpychaniem przez ciśnienie magmy, w rejonie Kiluei przebiegają dwie i obecne erupcje są związane z pęknięciami w strefie południowej. Schemat pękania wzdłuż ryftów i tworzenia małych stożków żużlowych w miejscach najintensywniejszych fontann przypomina wulkanizm islandzki, może tylko lawa jest bardziej płynna.

Jeszcze bliżej wybrzeża przebiega dodatkowo uskok związany z osuwaniem się masy lądu, podczas trzęsienia ziemi w XIX wieku część wyspy opadła o trzy metry. Geolodzy obawiają się, że pewnego pięknego dnia ta część lądu osunie się całkiem, co wywołałoby tsunami. Ot, uroki życia na wulkanie.

Arctic Haze ☀️

Powiedzenie, ze wywołałoby to tsunami to mało. To byłoby Mega-Tsunami z falami wysokości kilkuset metrów i zniszczeniem praktycznie wszystkich miast nadbrzeżnych nad Pacyfikiem. Takie zdarzały się już w histori geologicznej Hawajów:

https://www.livescience.com/25293-hawaii-giant-tsunami-landslides.html

Ale na razie nic na to nie wskazuje:

https://news.nationalgeographic.com/2018/05/kilauea-volcano-tsunami-explosive-hawaii-myths-explained-science/

Lukasz160391

A czy w Czechach też w przyszłości powstaną wulkany?
Bo na Twojej Pogodzie ktoś tak napisał w komentarzu:

„Vogtland Volcanic Area ;) miejsce przyszłej aktywności wulkanicznej. Wstrząsy są wywołane najprawdopodobniej ruchami magmy. Niestety brak jest wielu źródeł w języku polskim. Polecam poczytać o VVA np. na agnielskiej wikipedii ”

Co ciekawe, na Wikipedii angielskiej NIC o tym nie piszą. Ale komentarz tej osoby dostał 7 lajków, więc chyba jest coś na rzeczy. I te niedawne trzęsienia Ziemi…

http://www.twojapogoda.pl/wiadomosc/2018-05-16/cala-seria-trzesien-ziemi-w-czechach-mieszkancy-obawiaja-sie-najgorszego/

Lukasz160391

Może jest tam ukryty kolejny superwulkan? I czy może on stanowić zagrożenie dla Polski, zwłaszcza południowej ?
A jeśli ten teren VVA zostanie aktywny wulkanicznie, to czy nastąpi to za naszego życia, czy raczej to będzie późniejszy czas w skali geologicznej?

Arctic Haze ☀️

Wydaje się że obecna erupcja skończyła się. Była ona jednak dość katastrofalna. Zniszczyła grubo ponad 500 domów, w tym polowe Leilani Estates gdzie lawa wybiła na powierzchnię i całe Vacationland i zasadniczo cały obszar zwany Kapoho jest obecnie niezamieszkały. Oberwał już podczas erupcji z 1960 rok, a ta z 2018 pokryła lawą w tym rejonie prawie wszystko to co poprzednie (ta z 1960 i mniejsza z 1955 roku) oszczędziły.

Tu jest niezła animacja mapek amerykańskiej służby geologicznej, pokazująca przebieg erupcji:

comment image

zaciekawiony

Powstało około 3,5km2 nowego lądu. Niewiele brakowało a lawa utworzyłaby nowy najbardziej wschodni przylądek.

Arctic Haze ☀️

@zaciekawony

Tak, też to zauważyłem bo pilnie oglądałem te mapy na bieżąco. Kiedyś prę dni zwiedzałem tę wyspę więc czuje się związany z tym wulkanem 😊

zaciekawiony

Ja codziennie zaglądałem na hawajski kanał informacyjny, z relacjami postępów erupcji. Swoją drogą nie widać tej erupcji w danych z pomiarów zawartości CO2 na Mauna Loa, co tylko potwierdza, że dobrze wybrano lokalizację.

grzeg8

Chyba mają jakieś filtry danych – Przez tak długi czas erupcji nie wiało by w ogóle z kierunku wulkanu ?

Arctic Haze ☀️

To przede wszystkim efekt różnicy wysokości. Erupcje wulkanu Kiluaea na Hawajach rzadko sięgają nawet kilometra, a Mauna Loa ma ponad 4000 m wysokości.

Arctic Haze ☀️

Erupcja się może skończyła ale teraz Hawaje zagrożone są przez huragan Lane (podobnie jak w przypadku NOAA nie daje się wkleić w komentarz ich rysunków):

http://hurricanes.ral.ucar.edu/realtime/plots/northeastpacific/2018/ep142018/track_late/aep14_2018082206_track_late.png

Tylko jeden model nie przewiduje że huragan uderzy w Hawaje i w tym modelu huragan utrzyma kategorię 5. W innych osłabnie ale za dwie doby gdy uderzy w Hawaje ciągle będzie kategorii 2:

http://hurricanes.ral.ucar.edu/realtime/plots/northeastpacific/2018/ep142018/intensity_early/aep14_2018082212_intensity_early.png

22
0
Would love your thoughts, please comment.x