Dziś sprawdzimy, jaki był pod względem temperatury rok 2012 w całej Europie, nie tylko w jej środkowej części. Dane pochodzą z bazy E-OBS, o której szerzej pisałem tutaj. Ponieważ wpis byłby nieco za długi, postanowiłem podzielić go na dwie części – pierwszą od stycznia do czerwca oraz drugą, od lipca do grudnia 2012.
Styczeń
Powyżej mamy rozkład temperatury powietrza w Europie wykreślony na podstawie danych E-OBS. Należy pamiętać, że wartości w bazie niekoniecznie będą zgodne z oficjalnymi danymi przesłanymi ze stacji meteorologicznych. Wynika to najczęściej z różnic w sposobie wyciągania średnich dobowych temperatur powietrza. Istotne jest to, że sposób ten się nie zmienia, a więc dane są pod tym względem homogeniczne.
Niestety baza E-OBS nie jest wolna od błędów – wynikają one najczęściej z błędów i niehomogeniczności w danych wejściowych.
Styczeń 2012 był w Europie Środkowej miesiącem ciepłym. Wg E-OBS średnie odchylenie temperatury od normy 1961-1990 wyniosło w tym miesiącu +2.23°C. Wg moich obliczeń było to +2.16°C. Różnica nie jest więc duża i wynosi zaledwie 0.07°C. W całej Europie odchylenie to wyniosło +1.61°C – generalnie styczeń był chłodny jedynie na południowych krańcach kontynentu – na obszarze Turcji anomalie spadały poniżej -2°C. Najcieplej było na północnym wschodzie – na krańcach mapy pojawia się izoanomala +7°C.
Przy okazji na mapie wyraźnie widać dwa błędy w bazie E-OBS. Pierwszy z nich to plamka ujemnego odchylenia na obszarze Łotwy, druga to plama dodatniego odchylenia we wschodniej Turcji. Ponieważ anomalie te mają charakter stały i pojawiają się w kolejnych miesiącach, oznacza to że są one wynikiem braku homogeniczności danych. Będzie je widać również w kolejnych miesiącach. Na szczęście baza E-OBS jest cały czas rozwijana, co pozwala mieć nadzieję na eliminację tych błędów w przyszłości.
Luty
W lutym mroźne powietrze napłynęło nie tylko do Europy Środkowej. Na większej części kontynentu temperatury były niższe, niż wskazywałaby to norma.
Jak widzimy na powyższych mapach, izoterma 0°C przesunęła się nad terytorium Francji. Luty był ciepły jedynie na zachodnich i północnych krańcach kontynentu.
Wyliczone odchylenie anomalii temperatury dla Europy Środkowej wyniosło -4.02°C i było o 0.05°C niższe, niż to oszacowane przeze mnie.
Miejscami wartości w lutym 2012 były najniższe w całej bazie E-OBS (od 1950). Chodzi tu o obszar Turcji. Również w północnej części kontynentu afrykańskiego odnotowano wartości najniższe od 1950.
Marzec
Marzec na dużym obszarze kontynentu był znacznie cieplejszy od normy. Jedynie wschodnie krańce kontynentu były pod wpływem temperatur niższych od średniej wieloletniej. W części Skandynawii odchylenie temperatury od normy przekroczyło +6°C i był to tam najcieplejszy marzec co najmniej od 1950 roku. Rekordowo ciepło było również w Szkocji, miejscami w Niemczech, Francji i na obszarze Alp.
Różnica pomiędzy odchyleniem temperatury w Europie Środkowej wyliczonym na podstawie danych E-OBS (+2.95°C), a moimi (+2.79°C) wyniosło 0.16°C.
Na koniec mapa z rozkładem wartości rekordowych dla okresu 1950-2012.
Kwiecień
Kwiecień był na kontynencie europejskim kolejnym miesiącem ciepłym. Na krańcach wschodnich (okolice Morza Kaspijskiego) było rekordowo ciepło (odchylenia przekraczały +7°C). Chłodno było na krańcach zachodnich i północnych.
Anomalia temperatury wyliczona na podstawie E-OBS (+1.55°C) różni się od moich danych (+1.46°C). Widać więc już, że przeważnie dane E-OBS charakteryzują się wyższym od mojego oszacowaniem anomalii temperatury powietrza w Europie Środkowej.
Maj
Również maj 2012 był miesiącem bardzo ciepłym. Ponownie rekordowo ciepło było na krańcach wschodnich, chłodniej niż zwykle było na krańcach północno-zachodnich.
Wyliczona anomalia dla Europy Środkowej była tym razem identyczna z tą wyliczoną przeze mnie.
Tak, jak wspomniałem wcześniej, na południowym wschodzie kontynentu maj 2012 przyjął wartości rekordowo wysokie (średnia temperatura miesięczna dochodziła miejscami do 22°C), jak również lokalnie w Niemczech i na Półwyspie Iberyjskim.
Czerwiec
W czerwcu Europa podzieliła się na cieplejsze regiony południowe i znacznie chłodniejszą północ. Granica pomiędzy tymi obszarami przebiegała przez obszar naszego kraju, stąd na północy Polski czerwiec był chłodniejszy, aniżeli wskazywałaby na to norma wieloletnia, a na południu cieplejszy. Bardzo zimno było w Skandynawii, gdzie lokalnie czerwiec był o ponad 2°C chłodniejszy, niż w wieloleciu 1961-1990. Można się tam nawet dopatrzyć lokalnego rekordu zimna dla lat 1951-2012.
Anomalia dla Europy Środkowej, policzona w oparciu o dane E-OBS, osiągnęła +1.62°C i była aż o 0.21°C wyższa, niż wynika z moich obliczeń.