by Luty już nam się zakończył – pora na podsumowania. Tegoroczna zima w opinii wielu (szczególnie wszelkich fanów zimy) miała być ostra. Miał na to wskazywać szereg indeksów i prognoz, które delikatnie mówiąc nie były trafione.
Średnia anomalia temperatury lutego w stosunku do wielolecia 1961-1990 wyniosła +2.59°C (+1.65°C w stosunku do wielolecia 1981-2010). Był to kolejny już miesiąc ciepły – od kwietnia 2013 jedynie dwa miesiące odznaczały się temperaturami poniżej normy z lat 1961-1990: wrzesień 2013 i czerwiec 2014. Wiosna 2013 była ostatnią chłodną porą roku.
Tegoroczny luty nie zapisał się w mojej pamięci w zasadzie niczym szczególnym. Na początku miesiąca miejscami sypnęło śniegiem, Seweryn Stodolak (Podkarpacie) zrobił przy tej okazji kilka bardzo fajnych zdjąciek.
Zdjęcia: Seweryn Stodolak
Na początku miesiąca temperatury maksymalne w całym kraju były dodatnie, oczywiście za wyjątkiem wyżej położonych terenów.
Autor: Jarek Lewandowski
2 lutego ujemne temperatury maksymalne pojawiły się tylko na Podkarpaciu. W kolejnych dniach zrobiło się przeciętnie nieco chłodniej, a nocami temperatura spadała miejscami do ok. -10°C.
Autor: Jarek Lewandowski
Analiza DWD, 5 lutego, 12UTC
Powyższa sytuacja baryczna wzbudziła wśród niektórych nadzieję, że luty będzie jednak zimowym miesiącem. Jednak w zasadzie po za Śląskiem i północno-wschodnimi krańcami Polski, zimy było niewiele.
8 lutego w wielu miejscach kraju notowano opady śniegu, chwilami o natężeniu silnym i bardzo silnym.
Autor: Robert93
Analiza DWD, 8 lutego, 12UTC
Od 9 lutego stopniowo się ocieplało. Od 12 lutego w wielu miejscach kraju panowała piękna pogoda, a w kolejnych dniach temperatura przekroczyła miejscami +10°C.
Autor: Jarek Lewandowski
Ciekawa sytuacja panowała 15 lutego, kiedy od północnego-wschodu wgłąb kraju przesuwała się strefa zachmurzenia warstwowego związana z chłodnym frontem atmosferycznym.
Autor: Jarek Lewandowski
Analiza DWD, 15 lutego, 12UTC
Następnego dnia chłodniej było już w całym kraju, ale trwało to zaledwie jeden dzień, już kolejnego dnia maksymalne temperatury ponownie przekroczyły 5°C, ale noc z 17 na 18 lutego była miejscami dość mroźna.
A poniżej – przerywnik. Kolega Marcin D. kontroluje pomiary na swojej stacji.
23 lutego bardzo ciepło zrobiło się w południowej części kraju, miejscami temperatura wzrosła do niemal 14°C.
Autor: Jarek Lewandowski
W ostatnich dniach miesiąca zrobiło się chłodniej, ale zima już nie wróciła.
Analiza GFS
Analiza GFS tradycyjnie już zaniżyła wynik. W danych pomiarowych anomalia lutego w stosunku do wielolecia 1981-2010 wyniosła +1.65°C, podczas gdy wyniki analizy GFS wskazują na +1.32°C.
Należy zwrócić jednak uwagę, że średnia temperatura w kraju była w analizie o 0.37 stopnia niższa, niż wynikało to z wyliczeń opartych o dane pomiarowe (SYNOP). Po uwzględnieniu tej różnicy otrzymamy wartość anomalii równą +1.69°C, a więc znacznie bliższą wynikowi rzeczywistemu.
Poniżej: średnie temperatury w Polsce i Europie wg analizy GFS.
Wynik CFSv2
Rzeczywisty rozkład anomalii:
Prognoza CFSv2 z końca stycznia:
Chyba po raz pierwszy jestem pod ogromnym wrażeniem. To chyba najbardziej udana prognoza miesięczna, jaką miałem okazję oglądać.
Dane pomiarowe
Powyżej: średnia temperatura wg depesz SYNOP (dane interpolowane, kriging).
Jak wspomniałem na samym początku, tegoroczny luty z odchyleniem +2.59°C należał do miesięcy ciepłych.
Było jednak znacznie chłodniej, niż w roku ubiegłym, kiedy anomalia temperatury wzrosła aż do +4.35°C.
Jeszcze cieplej było w 2008 (+4.89°C), 2002 (+5.60°C). Najcieplejszy luty w całej serii pomiarowej 1781-2015 wystąpił w 1990 (+6.62°C).
W ostatnich latach przed 2014 anomalia temperatury lutego dość znacznie spadła i dla okresu 2003-2013 wynosiła zaledwie -0.03°C (1961-1990). Najchłodniejszym lutym w tym okresie był luty 2012 z anomalią równą -4.12°C.
Był to jednocześnie najchłodniejszy luty od 1986 (-7.23°C).
Wcześniej wyjątkowo zimny luty wystąpił w 1956 (-9.81°C), a minimum całej serii należy do roku 1929 (-11.44°C).
W obu tych przypadkach silne inwersje spowodowały, że anomalie na szczytach górskich były wyższe, niż na nizinach. Widać, że rozkład izoanomali był w tych wypadkach mocno skomplikowany. Być może należało użyć tu krigingu, dla porównania 1956 (kriging):
Poniżej: przebieg anomalii temperatury lutego w latach 1781-2015.
Zima 2014/15
Tegoroczna zima będzie dla niektórych z pewnością wielkim rozczarowaniem, szczególnie, że wiele serwisów wieściło, że po kiepskiej zimie 2013/14, ta będzie zdecydowanie mroźna i śnieżna. Ci mniej rozgarnięci pisali nawet o nadchodzącej „okrutnej zimie”.
Niektórym z tego powodu włączył się tryb mądrości ludowych.
Powyżej: prognoza AccuWeather na zimę 2014/15
Technicznie rzecz biorąc, było dokładnie odwrotnie, niż by to miało wynikać z powyższej mapy. Anomalia temperatury zimy 2014/15 osiągnęła +2.83°C i była zaledwie o 0.06°C niższa, niż w roku ubiegłym. Dodatkowo tam, gdzie anomalia powinna być wg AccuWeather najniższa, była ona najwyższa.
Ostatnią zimą z temperaturą poniżej średniej z lat 1961-1990 była zima 2012/13, jednak anomalia była w tym wypadku bardzo niewielka i osiągnęła -0.17°C.
Wbrew temu, co niektórzy sądzą, zima 2012 była zimą z średnią anomalią powyżej normy z lat 1961-1990 (+0.47°C), co wynika z faktu, że tej zimy mroźny był jedynie luty.
Zimne były za to kolejne dwie zimy: 2009/10 (-1.55°C) i 2010/11 (-1.37°C).
Do najcieplejszych zim należą bez wątpienia zimy 1989/90 (+4.37°C) i 2006/7 (+4.29°C).
Dziesięć najcieplejszych zim w Polsce:
- 1989/90: +4.37°C
- 2006/07: +4.29°C
- 1988/89: +3.88°C
- 1974/75: +3.42°C
- 2007/08: +3.42°C
- 1997/98: +3.38°C
- 1924/25: +2.93°C
- 2013/14: +2.89°C
- 2014/15: +2.83°C
- 1994/95: +2.83°C
Co ciekawe, entuzjaści zimy ze Śląska mogą potraktować obecną zimę jako całkiem udaną, szczególnie na tle poprzedniej. Wysokość pokrywy śnieżnej osiągnęła w Katowicach 21cm, co jest już wielkością znaczącą. Jednak już na Dolnym Śląsku śniegu nie było niemal w ogóle. We Wrocławiu najwyższa pokrywa śnieżna osiągnęła zaledwie 2cm, a suma dobowych wysokości pokrywy śnieżnej zaledwie 9cm (Katowice 253cm). Była to już druga równie bezśnieżna zima na Dolnym Śląsku. Ostatnio wysokość pokrywy > 5cm wystąpiła we Wrocławiu 2 lata temu, w marcu 2013.
Przebieg anomalii temperatury zimy w latach 1781-2015
Spektakularną porażkę poniosły dwa indeksy mające prognozować wartość indeksu AO: October Pattern Index i Snow Advance Index, ale o tym kiedy indziej. Tutaj przypomnę jedynie, że wartości AO tej zimy były przeważnie dodatnie, wbrew temu co można było sądzić z obu tych wskaźników.
Kwantylowa charakterystyka termiczna
Okres bazowy 1951-2010
Luty został scharakteryzowany jako co najmniej lekko ciepły we wszystkich województwach. Najcieplej było w województwie lubelskim, gdzie miesiąc ten został scharakteryzowany, jako bardzo ciepły, a najchłodniej w województwach lubuskim, dolnośląskim, opolskim, śląskim i małopolskim, gdzie był on lekko ciepły.
Nie jest żadnym zaskoczeniem, że również charakterystyka termiczna całej zimy na obszarze całego kraju wyszła jako co najmniej bardzo ciepła. We wschodnich województwach była to zima anomalnie ciepła.
W skali całego kraju miniony luty został scharakteryzowany jako ciepły, a zima jako bardzo ciepła.
CFSv2 – Prognoza
Jeśli prognoza na marzec będzie równie dobra, jak ta na luty, to czeka nas pewnie kolejny ciepły miesiąc.
Dzięki za solidne podsumowanie :!: Należałem do tych, ,,prognozujących ” drugą ciepłą zimę z rzędu bo takie serie (przynajmniej dwie ciepłe zimy pod rząd)występują od ponad 40 lat. Tu tarafiłem. Trochę nie udało mi się z prognoza na luty bo sądziłem ,że będzie średnia dla lutego 2015 w okolicy Katowic około 0 stopnia C ,ale ciepła ostatnia dekada spowodowała,że średnia lutego wyniosła 0,8 stopnia co jest wyrażnie powyżej średniej za lata 1981-2010 wynoszącej -0,4 C. Dzieki temu ,że w Karpatach w końcu stycznia i na poczatku lutego sypnęło miałem udany sezon narciarski.Okazło się jest to możliwe nawet przy dosyć ciepłej… Czytaj więcej »
” a najchłodniej w województwach lubuskim, dolnośląskim, opolskim, śląskim i małopolskim, gdzie był on bardzo ciepły.” – powinno być lekko ciepły. Taki drobny błąd :)
A tak to artykuł, jak zwykle zresztą, na wysokim poziomie.
Poprawione.
Tej zimy po raz pierwszy nie okrywałem rosnących w ogrodzie palm trachycarpus fortunei (okolice Pleszewa / ok. 20 km od stacji meteo Kalisz).
Zima 1974/75 nadal stoi wysoko na liście najcieplejszych.
Urodziłem się pod koniec listopada i „zimą” rodzice wystawiali wózek ze mną na słońce, w zacisznym miejscu. Może dlatego pozostało we mnie zamiłowanie do takich zim.
Dzięki Panie Piotrze za te ciekawe i zarazem wnikliwe podsumowania. :smile: Patrząc na te rozmaite dane, nawet bez ich szczegółowej analizy, powiem szczerze, że bardzo trudno o rokowania co do kolejnych zim w Polsce. Z punktu widzenia tego co dzieje się w ostatnich kilku/kilkunastu latach – można przypuszczać, że kolejna zima powinna być już raczej bardziej „normalna” lub wręcz chłodniejsza/mroźniejsza (przynajmniej względem średniej z okresu 1981-2010). A w każdym razie niemalże na pewno chłodniejsza/mroźniejsza od dwóch ostatnich. Jednakże dokonując ocen z szerszej perspektywy – nie można wykluczyć i tego, że przed nami dłuższa seria cieplejszych zim (nawet wobec średniej z… Czytaj więcej »
Ja w połowie miesiąca szacowałem końcową anomalię na okolice +2 i muszę przyznać, że niedoceniałem tego ciepła z II połowy miesiąca.
Ale podsumowanie jak zwykle profeska :cool:
Piotrek, a jak to wygląda na Twojej krzywej prognostycznej?
@klaswin
W porządku :)
http://wstaw.org/m/2015/03/01/prg.png
Idealne dopasowanie dają kolejne zimy:
2015/16 1.5
2016/17 3.0
2017/18 1.5
2018/19 0.5
Chociaż, jak się te liczby nieco poprzestawia, tez będzie nieźle ;)
Luty 2015 był w Polsce minimalnie chłodniejszy niż luty 2014. Czyli będą tacy, którzy wywróżą z tego epokę lodową…
@Piotr: Faktycznie dane rzeczywiste są dość dobrze dopasowane do krzywej teoretycznej. Jednakże rodzi się pewien znak :?: wynikający z linearyzacji trendu wolnozmiennego. Aby lepiej go określić trzeba odwołać się do danych także przed 1960 r., na podstawie których można wywnioskować, że okresy przyspieszenia wzrostu temperatury przeplatały się z okresami ze spowolnieniem, a nawet i odwróceniem tego trendu (w skali poszczególnych dekad). Zmian tych nie uwzględnia krzywa przedstawiona w linku: http://wstaw.org/m/2015/03/01/prg.png . A są one kluczowe z punktu widzenia oceny, jak bardzo ocieplą się rozpatrywane okresy (w tym wypadku zimy) np. do 2030, czy 2050 roku, a nie tylko jak będą… Czytaj więcej »
@Arctic Haze ☀️:
Mało tego, na podstawie powyższego porównania (tj. lutych: 2014 i 2015 r.) można wywnioskować jeszcze, że ochłodzenie związane z tą wróżebną kolejną „małą epoką lodowcową” będzie postępowało z południowego-zachodu na północny-wschód… :razz:
@Piotr
był jakiś wpis z backgroundem do tego wykresu i teorii prognozowania przyszłych zim?
@Lucas wawa
Dane przed 1960 w ogóle nie pasują do wzorca. To jest predykcja nie tyle zimy, co bardziej NAO.
@chochlik
Nie było, bo ja to traktuję bardziej jako zabawkę :)
może i zabawka, ale ważne, że działa i to całkiem dobrze :razz:
Nie do końca taka zabawa…
Juliusz kawałek czasu temu potraktował dane rzeczywiste anomalie FFT.
Całkiem ciekawe okresowości wyszły… Dziwnie znane liczby…
Model CFSv2 znowu nieźle się spisał. Od dawna pokazywał styczeń oraz luty znacząco powyżej normy i rzeczywiście tak było. Ciekawe czy sprawdzi mu się nieco chłodniejsza wiosna (pod względem anomalii).
@mottus
On najlepiej sprawdza się na miesiąc do przodu. Dalsze terminy to już loteria. Często w kolejnych miesiącach widać jak anomalia dąży do zera, co zwykle jest efektem tego, że tego typu prognozy z upływem czasu w uśrednieniu wiązki dążą do klimatycznej normy.
W Gliwicach właśnie ma miejsce pierwsza w tym sezonie burza… jak na marzec dosyć gwałtowna.
Oto dowód – nakręciłem filmik – https://www.youtube.com/watch?v=tVxdfDkes4g
@Lukasz160391 Do Rudy ślaskiej (południowa dzielnica) dotarła ta burza (przemieszczała sie z zachodu na wschód)w dużo łagodniejszym wymiarze ,ale kika solidnych wyładowan było i około 10 minut intensywnego opadu krupy śnieżnej. Suma dzisiejszych opadów to tylko 5mm ,w tym burzowego 2mm.Data pierwszej burzy w roku 02.marca to nieczęste zjawisko ,ale bywały w styczniu i w lutym.
A u mnie było dziś + 11 chyba najcieplej od poczatku roku.
@Piotr Djakow
Wydaje się, ze wbrew temu co pisałeś, NCEP/NCAR ma ostatnio raczej „cold bias” niż odwrotnie. Za luty anomalia temperatury dobowej (i to liczona za trochę wcześniejszy okres niż u Ciebie czyli 1981-2000) w tej reanalizie nigdzie w Polsce nie osiągnęła +2 C.
Witam no anomalia pogodowe są teraz od kilku lat i raczej nadal będą, ponieważ teraz klimat wariuje bo wszystko się zmienia. Ja już dawno móiłęm, że geografia się zmieni za kilka lat w szkołach, a każdy się zbijał, że gadam jak pijany. Więc co teraz powiecie, na to co się dzieje. W Afryce spadł śnieg, gdzie temperatury normalnie sięgają nawet 50 stopni.
@Arctic Haze ☀️
Ale ja chyba właśnie pisałem, że cold bias, szczególnie w Polsce.
@Kamil
Gdzie powiedzmy od stycznia spadł śnieg w regionie w którym normalnie Tmax sięga 50 stopni?! Takie wartości temp. w Afryce Płn spotyka się rzadko nawet w najcieplejsze dni, nie mówiąc już zimie..
Piotrze, jak skomentujesz wpis z portalu Twoja Pogoda użytkownika Rafał z Konina? Oto on, cytuję: ” Jeżeli zima w Ameryce odpuści to surowa zima czeka Europę!! Tak na początek.Zima w Ameryce Północnej jest skrajna.Lody Antarktydy zimą osiągają rekordowe rozmiary.Arktyka już się nie roztapia.W Ameryce Południowej podczas zimy występują niespotykane chłody,podobnie w Afryce.Indie i kraje Arabskie nawiedzają niespotykane opady śniegu i mrozy.Co najgorsze na nasz klimat zdecydowany wpływ ma Słońce.Obecny cykl słoneczny jest słabszy nawet od poprzedniego rekordowego czternastego cyklu słonecznego, którego szczyt przypadał w 1906 roku. Trwająca teraz aktywność słoneczna w szóstym już roku dwudziestego czwartego cyklu solarnego jest na… Czytaj więcej »
Mogę ja za Piotra?
Ja skomentuję to, że ogłaszać małą epokę lodową zaraz po najcieplejszym roku w historii pomiarów w Polsce, Europie i na całej Ziemi to mocno posunięta ekscentryczność.
Mogę mu jeszcze zaproponować zakład o jakąś godziwą sumę, ze obecna dekada będzie cieplejsza niż poprzednia i to niezależnie od którego roku ma ochotę ją liczyć. Chyba, ze uważacie, ze nie godzi się wzbogacać na cudzej głupocie?
Użytkownik Mat jest podobnego zdania co Rafał.
cyt;
„To ostatni ciepły rok
Aktywność słońca jest znikoma niestety wchodzimy w kolejną epokę lodowcową. Pytanie tylko tzw. małą czy będziemy mieć do czynienia ze zwyczajną epoką lodowcową i lodowcami pod Krakowem? Cieszmy się ostatnim ciepłymi miesiącami i uczmy języków obcych bo trzeba bukować bilety do Australii, RPA albo Ameryki PŁD.”
I jak tu się nie wkurzać na takich ludzi? :roll:
@Arctic Haze ☀️
Jeżeli z roku na rok przeszłość będzie się ochładzać, to możesz mieć rację, bo co by się z klimatem nie działo, to w uśrednieniu zawsze będzie już tylko cieplej :)
@iceman
Zachowujesz się jak idiota, któremu udowodniono, że coś się nie dzieje, a on dalej swoje. Więc jak, jesteś idiotą?
@iceman
Zastanów się. Spróbuj użyć mózgu. Wiem, ze Ci już mocno zardzewiał ale spróbować zawsze można:
Czy o nadejściu epoki lodowej świadczą raczej wysokie temperatury czy niskie?
Zmiany klimatu nie rozpatruje się w skali roku, czy dwóch, a nawet dziesięciu. Przykład XX wieku pokazuje, że nawet 50 lat może być zbyt mało. Trend wzrostu Tśr globalnej obserwowany od co najmniej 200 lat nadal ma miejsce, czego ubiegły rok jest bezsprzecznym dowodem. Zaś ostatnich powiedzmy 15-20 lat spowolnienia (aczkolwiek nie odwrócenia!) procesu to z pewnością za mało na jednoznaczne rokowania co do kwestii czego możemy oczekiwać np. do 2030, czy 2050 roku. Nawet jeżeli założyć, że może (choć oczywiście nie musi) ponownie się powtórzyć bieg zdarzeń z lat 1930-80, to czy można mówić, że to co wówczas się… Czytaj więcej »
Jeśli popatrzyć na ciąg danych Cowtan & Way (HadCRUT z lepszym pokryciem obszarów polarnych) to w nim 2010 był cieplejszy niż 2014, pewnie przez cieplejszą wtedy Arktykę.
Jak się denialisci dowiedzą to zrobią to swoim ulubioną serią. Na co zresztą mam nadzieję, bo w tej serii nie ma właściwie w ogóle żadnego spowolnienia. Trend od 1981 do zeszłego roku wynosi w tej serii 0,17 C na dekadę.
Jak stopi się czapa lodowa w Arktyce, to pewnie tez będzie skutek małej epoki lodowej :D
@krzycho To ma sens :grin: Zaraz powiedzą, że skoro mroźne zimy w w Ameryce Północnej, a dokładniej w centrum kontynentu i na jego północnowschodnim wybrzeżu, są skutkiem globalnego ocieplenia – czemu zanik czapy lodowej w Arktyce nie może być skutkiem epoki lodowcowej (małej, średniej, dużej – niepotrzebne skreślić) :razz:
ArticHaze zaraz mnie pewnie rozjedzie za ten wpis, ale jak babcię nieboszczkę kocham, robię sobie oczywiste jaja :grin:
@kslawin
To jest znane prawo, ze jeśli chodzi o poglądy ekstremalne to nie da się zrobić ich parodii nie wyglądającej na oryginał. To znaczy nie ma tak idiotycznej wersji tych poglądów aby ktoś ich nie głosił. Dlatego nie dziw się, ze przeoczyłem, ze to Ty :wink:
GFS zaszalał – w przyszłym tygodniu temperatury do +17.
Moi drodzy, łeb mi już pęka od tych map i wykresow?Jako laik muszę po prostu zapytać fachowców- czy luty 2016 był dużo cieplejszy niż luty 2015? Właśnie dostałam rachunek za gaz i nie jest źle?Pogody nie obserwuję za bardzo, akceptuję taką jaką jest i tyle.Dodam że mieszkam w Malborku.Pozdrawiam.