Co się ociepla najszybciej?

Proszono mnie o pokazanie, który miesiąc obecnie ociepla się najszybciej. Wiec dziś – dość krótko – na ten właśnie temat.

Można podejść do tego na dwa różne sposoby. Po pierwsze, możemy określić, który miesiąc (czy pora roku) ma obecnie największy trend – powiedzmy od 1981, lub zobaczyć, który miesiąc osiąga obecnie największe odchylenia.

Trend:

W latach 1981-2013 nie każdy miesiąc miał trend dodatni. Ujemny trend pojawił się w marcu (głównie za sprawą zeszłorocznego marca): -0.8°C/100 lat. W październiku trend był bardzo podobny i wyniósł -0.6°C / 100 lat. Reszta miesięcy odznaczała się trendem dodatnim. Najsłabszy trend mają styczeń (+0.5°C / 100 lat) i grudzień (+0.8°C / 100 lat). W dalszej kolejności mamy maj (+1.4°C / 100 lat), wrzesień (+2.0°C / 100 lat), luty (+2.7°C / 100 lat). Pozostałe miesiące odznaczają się trendami bardzo wysokimi – należy do nich sierpień (+4.6°C / 100 lat), czerwiec (+5.9°C / 100 lat), kwiecień (+6.8°C / 100 lat). Najwyższe trendy pojawiły się w lipcu (+7.0°C / 100 lat) i listopadzie (+7.3°C / 100 lat). Wynika to z faktu, że na początku obranej serii (1981) przeważały lipce i listopady raczej chłodne, a w ostatnich 10 latach bardzo ciepłe.

Jeśli chodzi o pory roku, to w okresie 1981-2013 najwolniej ocieplała się zima (+0.8°C / 100 lat), zaś najszybciej lato (+5.8°C / 100 lat). Potem mieliśmy jesień (+2.9°C / 100 lat) i wiosnę (+2.5°C / 100 lat).

Trend roczny w tym okresie wyniósł +3.1°C / 100 lat, czyli około 0.3°C na dziesięciolecie.

Jeśli chodzi o jedenastoletnie średnie ruchome, to sprawa wygląda następująco:

Jak widzimy, styczeń i luty swoje maksima osiągnęły przed rokiem 2000 i od tego momentu w Polsce ulegały ochłodzeniu. Szczególnie luty, którego średnie odchylenie w ostatnim jedenastoleciu spadło do normy z lat 1961-1990 i wyniosło -0.01°C. Najwyższymi odchyleniami mogły się pochwalić lipiec, kwiecień i sierpień, zaś najniższymi wspomniany już luty oraz październik. Za sprawa ostatnich ciepłych grudni miesiąc ten przekroczył odchylenie 1°C, choć na początku poprzedniej dekady jego odchylenie za ostatnie 11 lat przyjmowało wartości ujemne.

Ostatecznie w ostatnich jedenastu latach najchłodniejsza była zima (+0.45°C), jesień (+0.69°C). Najcieplejsze wypadło lato (+1.45°C), wiosna (+0.94°C). Roczne odchylenie wyniosło +0.94°C.

Roczne odchylenia od normy:

Odpowiedź na zadane w tytule pytanie jest dość trudna, bowiem wszystko zależy od tego, jaki okres weźmiemy pod uwagę. Dla przykładu – w latach 1981-2013, jak już wspomniano, najsilniejszy trend osiągnęło lato, a najsłabszy zima. W latach 1961-2013 trend najwyższy (i to dokładnie równy) był dla zimy i lata (+3.44°C), zaś najsłabszy dla jesieni (+0.94°C / 100 lat).

Najogólniej można stwierdzić, że do okolic roku 2000 najszybciej ocieplała się zima, zaś obecnie najszybszemu ociepleniu podlega lato. Najprawdopodobniej jednak w najbliższym czasie trend w okresie letnim ulegnie osłabieniu i należy oczekiwać, jeśli nie ochłodzenia, to zatrzymania się temperatury w okresie letnim na obecnym poziomie, za to okres zimowy powinien ulec ociepleniu.