2024/03/29 08:03

Arktyka – jeszcze raz

Na wyspie Wize wczorajsza anomalia dobowa temperatury zbliżyła się do +18.0K, a temperatury oscylują wokół 0°C. Wg prognoz tegoroczny listopad ma szanse być rekordowo ciepły. Jeśli tak się stanie, to pobije on rekord z… 2015, kiedy średnia temperatura miesięczna osiągnęła tam -6.0°C. Podobnie jest na Svalbardzie.

vizeŹródło: pogodaiklimat.ru

Jak widać, w chwili obecnej średnia temperatura listopada wynosi tam -3.3°C, a wg prognozy modelu GFS w ciągu najbliższych 10 dni powinno być średnio ok. -2°C.

gfssr_npOstatni chłodny listopad wystąpił na wyspie Wize w 2014, kiedy jego średnia miesięczna temperatura spadła do -19.1°C (anomalia -0.6K).

 Poniżej: zasięg pokrywy lodu dryfującego Arktyki 13 listopada 2014.asi-ssmis-n6250-20141113-v5_nicW 2014 o tej porze roku Morze Karskie zamarzło już niemal całkowicie, a rejon wyspy Wize pokrył się lodem już w połowie października. Z początkiem listopada temperatury maksymalne spadły tam poniżej -10°C. Było to skutkiem zarówno większego zlodzenia Morza Karskiego, jak i panującej sytuacji barycznej, która faworyzowała niższe temperatury (co dodatkowo przyspieszało również zamarzanie Morza Karskiego).

Poniżej: zasięg pokrywy lodu dryfującego Arktyki 14 listopada 2016.

arctic_amsr2_nicW tym roku Morze Karskie jest niemal całkowicie wolne od lodu. Dodatkowo panujące układy baryczne faworyzują napływ cieplejszych mas powietrza. Dzięki temu w chwili obecnej jest tam 0°C, przy listopadowym rekordzie ciepła równym +1.0°C (6 listopada 2012, wtedy Morze Karskie również było wolne od lodu). Warto zwrócić uwagę, że mimo wszystko głównym czynnikiem warunkującym pojawienie się tak wysokich temperatur jest adwekcja. Tak było np. w III dekadzie listopada 2001, kiedy przy całkiem zamarzniętym Morzu Karskim temperatury na wyspie Wize osiągnęły +0.4°C (27.11.2001). Mimo to brak pokrywy lodowej tak wysokim temperaturom bardzo sprzyja. Przed rokiem 2009 na wyspie Wize wystąpił tylko jeden listopad z średnią miesięczną temperaturą >= -10.0°C. Było to w 1953 roku (-6.9°C). W 2009 było to -8.8°C, w 2012 -6.8°C, rekord padł w roku ubiegłym: -6.0°C.

Nadal wyjątkowo ciepło jest też na Svalbardzie. Na stacji 01008 (lotnisko) listopad ma jak na razie dodatnią średnią temperaturę, a temperatury maksymalne przekraczają tam 6°C. Warto tu przypomnieć, że najcieplejszy listopad na Svalbardzie wystąpił w 1953 i miał średnią temperaturę -1.2°C. W tym roku rekordowo ciepło było tu już w październiku.

Poniżej: przebieg temperatury rocznej na stacji 01008 (Svalbard).

svalNa powyższym wykresie widać, że tak wysokich temperatur, jak w ostatnich latach, nie notowano na Svalbardzie w całej serii pomiarowej. Niektórzy (najczęściej denialiści) w kontekście bieżącego ocieplenia bardzo mocno eksploatują temat ocieplenia z mniej więcej początku lat 20. XX w. Na wykresie powyżej wyraźnie widać, że w istocie było ono mocno wyeksponowane przez wcześniejsze ochłodzenie – w latach 1912-1917 średnia temperatura roczna na Svalbardzie wyniosła -9.7°C, zaś w latach 1933-1938 zaledwie -4.5°C. 11-letnie średnia ruchoma temperatura powietrza wzrosła z -8.7°C do -4.9°C, a więc o 3.8°C. Wcześniej jednak, w pierwszej dekadzie XX w. było to -7.1°C i w tym kontekście późniejsze ocieplenie topnieje do zaledwie 2.2°C. Dla porównania – ostatnie 11 lat charakteryzuje się średnią roczną temperaturą -2.9°C, a więc o 2.0°C wyższą, niże w najcieplejszym momencie ocieplenia z połowy XX w. Ten rok ma szanse być rekordowo ciepły, a niewykluczone że jego średnia wzrośnie do 0.0°C. Jeśli tak się stanie, to średnia temperatura za ostatnie 11 lat wzrośnie do -2.6°C.

Poniżej: roczne anomalie temperatury w 1917 i 1938.

1917 1938

Obecnie temperatury w Arktyce rosną zdumiewająco szybko, szybciej nawet, niż wskazywałyby na to wyniki CMIP5 dla ścieżki RCP8.5. Lata 30. XX w. były wspominane jeszcze nie tak dawno przez denialistów dlatego, że w zasadzie do 2005 roku nie było większej różnicy, pomiędzy tamtym ociepleniem, a bieżącym. Można to łatwo zobaczyć ucinając powyższy wykres w okolicy 2005. Wystarczyło kolejne 11 lat, aby ten obraz całkowicie zmienić.

I na koniec wspomniany listopad 1953.

Poniżej: rozkład anomalii temperatury w listopadzie 1953 wg reanalizy NCEP/NCAR.

compday-veiip5soabJak widać powyżej, mimo iż listopad 1953 był bardzo ciepły zarówno na Svalbardzie, jak i na Morzu Karskim, cała Arktyka tak ciepła nie była, a z pewnością nie aż tak, jak w tym roku. Średnia anomalia dla obszaru 70N+ wyniosła wtedy -0.4K. W tej samej skali kolorów listopad 2016 (do 12-go, anomalia 70N+ = +7.2K) wygląda tak:

compday-ixwrch3kdm

Print Friendly, PDF & Email
0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
4 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Lucas wawa

To Rosjanie zapamiętają ten listopad z ogromnych skrajności między ekstremalnie ciepłymi terenami wyspiarskimi Arktyki oraz ekstremalnie chłodną (mroźną) niemałą częścią Syberii.
Rozpiętość anomalii między -20 st. a +20 st. na dystansie do 2000 km robi wrażenie.

wrocław

To tak, jakby we Wrocławiu dobowa wyniosła 22 stopnie? :shock:

zainteresowany klimatem

Jestem ciekawy co będzie w Arktyce w dalszych latach. Ocieplenie jest tam bezprecedensowe. Jak tak dalej pójdzie to za 10 lat mogą wyginąć niektóre polarne gatunki zwierząt w tym np. niedźwiedzie polarne, które są uzależnione od lodu morskiego na Grenlandii czy na Svalbardzie i innych wyspach, te zaś w Kanadzie, Rosji czy Alasce będą musiały zmienić dietę. Taki wzrost musi zacząć wpływać widocznie na florę i faunę tego regionu

krata

Dadza rade , jak nie one to inne .To my Bogowie im zalatwimy i siebie przy okazji.

4
0
Would love your thoughts, please comment.x